مطالعه تاکسونومیکی گونه های تریکودرما در استان کردستان

گونه های trichoderma دارای پراکنش جهانی بوده و قارچ های خاک زی و قادر به رشد روی بقایای گیاهی هستند که در سراسر دنیا یافت می شوند و غالباً در مناطق مختلف، موجودات غالب میکروفلور خاک هستند. تا کنون 29 گونه تریکودرما از ایران شناسایی شده است. در این تحقیق نمونه برداری از خاک، چوب های افتاده و سایر مواد گیاهی مناطق مختلف نواحی استان کردستان صورت گرفت و در مجموع بیش از 520 جدایه تریکودرما جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج مطالعات مورفولوژیکی این جدایه ها متعلق به سه بخش longibrachiatum، pachybasium و trichoderma بودند. از بین این جدایه ها 70 جدایه مربوط به بخش longibrachiatum، 150 جدایه مربوط به بخش pachybasium و 300 جدایه مربوط به بخش trichoderma تشخیص داده شد. به منظور شناسایی جدایه ها در سطح گونه، میزان رشد جدایه در محیط های کشت و دماهای مختلف، مشخصات ماکروسکوپی و مشخصات میکروسکوپی آن ها از جمله شکل و اندازه کنیدیوم، کنیدیوفور، فیالید، کلامیدوسپور، ریسه های هوایی و ریسه های داخل محیط کشت مورد استفاده قرار گرفت. اکثر جدایه ها بر اساس خصوصیات مورفولوژیکی تا حدود زیادی تشخیص داده شدند. پس از غربال جدایه ها بر اساس مطالعات مورفولوژیکی، تعداد شش جدایه که ویژگی های مورفولوژیکی آن ها با گونه های گزارش شده متفاوت بود برای مطالعات مولکولی انتخاب شدند. نواحی its1، its2 و ژن 5.8s از rna ریبوزومی، ژن 1 tef و ژن chit 42، شش جدایه مذکور تعیین توالی گردید. که از بین نمونه های جمع آوری شده در مجموع 10 گونه شناسایی گردید. که چهار گونه آن ها شامل گونه های t. citrinoviride، t. langibrachiatum، saturnisporum .t و trichoderma sp. متعلق به بخش longibrachiatum، سه گونه ی t. arundinaceum، t. brevicompactum و t. virens متعلق به بخش pachybasium و سه گونه ی t. asperellum، t. atroviride و harzianum .t متعلق به بخش trichoderma بودند. نتایج نشان می دهد که در استان کردستان بیشترین جدایه ها مربوط به گونه t. harzianum و سپس گونه های t. virens، t. longibrachiatum، t. saturnisporumو t. citrinoviride به ترتیب بالاترین فراوانی را داشتند. جدایه های شناسایی شده تحت عنوان trichoderma sp. از بخش longibrachiatum بر اساس مشاهدات مورفولوژیکی و مولکولی شامل تعیین توالی نواحی its1، its2 و ژن 5.8sاز dna ریبوزومی، ژن tef1 و chit 42 با هیچ کدام از گونه های شناخته شده تریکودرما تاکنون مطابقت نداشتند و احتمالاً نماینده آرایه ی جدیدی برای این جنس در جهان می باشد. جداسازی تعداد زیادی از جدایه ها از ریزوسفر خیلی از گیاهان و درختان منطقه کردستان برای اولین بار صورت می گیرد.